Sự tích hoa Dạ Hương

Xưa có một người đàn bà nghèo sống bằng nghề trồng rau ở ven sông. Một hôm, bà lão nghĩ: "Ước gì ta có được một mụn con cho vui cửa vui nhà".
Sáng hôm sau, khi ra vườn, bà nhìn thấy một cái bọc, bên trong có một bé gái xinh xắn. Bà Chắp tay cảm tạ Trời Phật rồi bế cô bé vào nhà, lòng mừng vui khôn xiết. Từ đó, bà nhận cô bé làm con nuôi và thương yêu cô bé hết lòng. Bà nhường đồ ăn, thức uống và quần áo đẹp cho cô, còn bà chỉ ăn khoai sắn và mặc quần áo cũ.
Nhưng bà rất vui vì có cô con gái xinh đẹp. Dân làng ai cũng trầm trồ khen cô bé. Thấy vậy, cô bé sinh ra kiêu căng và lười nhác.

Một buổi sáng, ông Mặt Trời đã lên cao mà cô bé vẫn ngủ. Chú Ong Vàng đến đậu bên cửa sổ khẽ nhắc:
- Cô bé ơi! Nắng sớm lên rồi! Hãy dậy và ra vườn tưới rau giúp mẹ!
Cô bé uể oải vươn vai gắt gỏng:
- Ong Vàng hãy đi đi! Nếu ta xách nước tưới rau thì bàn tay ngọc ngà của ta sẽ bị chai cứng mất.
Nghe vậy, Ong Vàng liền bay đi. Buổi chiều, Ong Vàng lại bay đến bên cửa sổ. Thấy cô bé đang ngồi soi gương, chải tóc, Ong Vàng nhắc:
- Cô bé ơi! Mẹ sắp về rồi! Hãy quét nhà, nấu cơm giúp mẹ đi!
Cô bé đáp:
- Quét nhà, nấu cơm thì bẩn mất cái váy trắng của ta. Khi mẹ ta về, mẹ chỉ nấu một loáng là xong.
Nói rồi, cô bé lại ngồi soi gương, chải tóc. Nhưng trời đã tối rồi mà mẹ cô bé vẫn chưa về. Cô bé thấy đói bụng. Rời đêm xuống. Ngồi một mình trong căn nhà vắng lặng, bụng đói cồn cào, cô bé ôm mặt khóc.
Ba ngày trôi qua, bà mẽ vẫn chưa về. Cô bé soi gương thì thấy mặt mũi hốc hác, hai mắt thâm quàng, nước da nhợt nhạt. Lúc này cô mới hiểu rằng sắc đẹp của cô có được là nhờ sự chăm chút và tình yêu thương của người mẹ già. Cô thương mẹ quá... Đúng lúc ấy, Ong Vàng bay ngang qua và nói:
- Mẹ già yếu đã mất rồi. Cô bé hãy tự làm việc để kiếm ăn!
Cô bé òa khóc, chạy ra vườn, nhưng Ong Vàng đã bay xa. Cô vừa thương mẹ, vừa ân hạn nên cứ đứng đó khóc mãi.
Về sau, dân làng không trông thấy cô bé đâu nữa mà chỉ thấy trong khu vườn của bà lão mọc lên một bụi cây nhỏ nở những chùm hoa màu trắng xanh. Đêm đêm, những chùm hoa ấy tỏa hương thơm ngào ngạt. Người ta bảo rằng, ấy là tấm lòng của đứa con thương mẹ nhưng đã muộn màng và đặt tên loài hoa ấy là Dạ Hương - thứ hoa chỉ tỏa hương thơm vào những đêm thanh vắng.